Materieelshow "Roosendaal
Spoort!" Hoe 150 jaar spoor in een spoorstad gevierd wordt... In 2004 werd in de 'Spoorstad' Roosendaal gevierd dat de spoorwegen 150 jaar in de stad aanwezig waren. Na twee jaar voorbereiding door de "Roosendaal Spoort" organisatie kon ter ere van dit feit een groot evenement worden gehouden. Dankzij hun vasthoudendheid en fanatieke inzet zal het feest in de Spoorstad niet vergeten worden! Eén van die evenementen was een groots opgezette materieelshow. Vanuit Nederland, België en zelfs Duitsland was materieel verwacht. Modern en historisch materieel was gebroederlijk naast elkaar te zien op het terrein voor de oude werkplaats. Een persoonlijk relaas over de matshow... >> Pagina indeling<< > De Voorbereiding > D- Day > Tweede tentoonstellingsdag > Huiswaarts > En de 419 dan? > Terugkijkend, een woord van dank > ![]() |
De
voorbereiding [top]
Nadat we de locomotieven ter beschikking hadden gekregen kon het grotere regelwerk beginnen. Hoe krijg je drie museumlocomotieven uit België de grens over? Een vraag die in december 2003 nog niet precies beantwoord was. De afspraak met de organisatie van de materieelshow was dat het TSP, Pascal Martens en ik het Belgische gedeelte Schaarbeek - Essen van de aanvoerrit zouden regelen terwijl de organisatie hun best zou doen voor de toelatingen op het grenstraject naar Nederland. Een definitieve oplossing werd ruim twee maanden voor de overbrenging gevonden bij Railion Nederland. Het bedrijf, een van de grote sponsoren van de matshow regelde de toelatingen en bood aan de museumlocomotieven tussen Essen en Roosendaal te slepen. Fantastisch! En na diverse contacten met het vervoersbedrijf waarbij direct spijkers met koppen werden geslagen geschiedde het zo. Op 2 juli 2004 stonden de 5941, 202.020 en 5183 net na het middaguur onder de oude seinpost van Roosendaal. |
Vanwege de regelgeving mocht het stel niet meer
vooraan in een trein rijden. Maar wel bijvoorbeeld achter een geel zusterstel.
De initiatiefnemers van de schilderbeurt vonden hierin de oplossing en zo kwam
het stel dus vanuit Amersfoort naar Roosendaal, achter een geel stel. Terug naar de Belgische locomotieven. Na telefonisch contact met het expo- terrein werd ons duidelijk dat "de drie Belgen" enkele uren moesten wachten voordat er sporen vrij waren. Al vroeg in de voorbereiding had de organisatie een gedetailleerd rangeerplan gemaakt zodat alles redelijk glad zou verlopen. Nadat de mat' 46 en '64 ons waren voorgegaan werden wij tijdelijk op een zijspoor bij de expo geplaatst. Gelijk werden de eerste contacten gelegd met de collega's van de andere museumstichtingen. Ontspannen voltrok zich voor onze ogen het ballet der rangeringen, langzaamaan kreeg de materieelshow steeds meer lijn. |
Alhoewel de rangeringen
volgens een plan verliepen was er wel ruimte voor improvisatie. Het
spoor waar de Belgische machines geplaatst werden zou worden gedeeld met
mat '54 vierwagen- stel 766. Oorspronkelijk zou dit stel door Railion op
de niet geëlektrificeerde sporen geplaatst worden. Hiervoor
zouden enkele omslachtige rangeerbewegingen nodig zijn. Een makkelijkere
manier werd gevonden in het koppelen van de drie Belgische machines met
het treinstel door middel van een koppelboom. Deze niet alledaagse combinatie maakte kop en reed vervolgens richting de tentoonstellingssporen. De 5941 ondertussen zwaar trekkend. Na aankomst op de definitieve plaats was de bestuurder van de 5941 een ervaring rijker en werden de drie locomotieven van elkaar losgekoppeld. De 59- er vond daarbij een plaatsje bij een toevallig aanwezig Wagon Lits rijtuig van het NSM. |
De onvermoeibare Railion rangeerploeg had
inmiddels ook de 419 een definitieve plaats gegeven. Terwijl er hard gerangeerd werd namen wij een hapje in de stationsrestauratie. Na een stevig maaltijd keerde we terug naar het expoterrein. De 202 werd nog even gestart zodat de nacht niet op een koude locomotief hoefde te worden doorgebracht. Na twaalven werd de hoofdschakelaar van de machine omgezet en volgde een korte nacht. D- Day, zaterdag 3 juli 2004: [top] Al vroeg meldde ik me op het expo- terrein. Het zag er nu allemaal veel levendiger uit. Het laatste materieel moest nog op z'n plaats gezet worden, maar her en der liepen al mensen die druk bezig waren met het inrichten van de marktkraampjes, opzetten van tuinbanen of de laatste werkzaamheden aan het materieel. De organisatie wachtte in spanning op het laatste materieel: Stoomlocomotieven 23.023 (SSN), 23.071 (VSM) en diesellocomotieven 2233 en 2459 (beide VSM). Ook de vrijwilligers van het TSP maakte zich op voor de eerste tentoonstellingsdag. De verkoopploeg maakte de verkoopstand klaar terwijl de mannen van de locs de machines nog een laatste poetsbeurt gaven. (Er was te Schaarbeek al verschillende dagen hard aan de machines gepoetst en het resultaat was er naar) De volgende twee dagen zouden Pascal Martens en ik zorgen dat de harde werkers van het TSP niets te kort kwamen. |
De eerste
tentoonstellingsdag werd afgesloten met een foto uurtje. Reeds in een
vroeg stadium had ik de organisatie de tip gegeven om zoiets te houden
voor de fotografen. Op deze manier konden de aanwezige locomotieven
gefotografeerd worden zonder geïnteresseerde bezoekers in het
beeld. Gelukkig werd het idee overgenomen. Alhoewel het uurtje een
beetje rommelig verliep kon het materieel goed gefotografeerd worden, in
het zonnetje! Nadat de laatste bezoekers het terrein hadden verlaten bleef een handje vol vrijwilligers op het terrein achter. Hun slaapplaats voor de nacht, de oude locomotieven en treinstellen. De eerste dag met de TSP vrijwilligers werd afgesloten met een gezellige barbecue. Gezeten tussen al het materieel genoten we van een verdiende maaltijd. Ver na middernacht werden de slaapplaats opgezocht. Alhoewel, twee man had zich bij de VSM aangemeld als nachtstoker voor de overnachtende 23- er! Zowaar een internationale samenwerking. |
Tweede
tentoonstellingsdag, zondag 4 juli 2004 [top] In de morgen onderweg met de auto naar het expo- terrein reed ik al achter een Duits bestelbusje. Op de achterruit een sticker van een Duitse stoomlocomotief. De eindbestemming van de stoomliefhebber was natuurlijk duidelijk. |
De twee Belgische nachtstokers hadden zo rond vieren de slaapplaats opgezocht en stonden om half negen al wakker (?) naast de diesels. Het stoken was goed gegaan, want om tien uur kon de eerste stoompendel zonder vertraging richting station rijden. Zelf had ik me voorgenomen om deze dag meer uitleg te gaan geven op het Belgische materieel. De laatste dagen had ik m'n technische kennis flink uit kunnen breiden waardoor ik me wel aan een uitleg durfde te wagen. Enkele tientallen mensen bezochten de bok van de 202 terwijl ik uitleg gaf over de werking van de verschillende knoppen, de beveiliging van de lijnen en natuurlijk werden de vragen van de mensen zo goed mogelijk beantwoord. Steevast zette ik natuurlijk de jonge gasten op de plaats van de bestuurder. Ze vonden het fantastisch, vooral als ik ze even de toeter liet bedienen. Duidelijk was dat er na de show weer een aantal jonge liefhebbers bij waren. Leuk dat contact met de bezoekers. Vooral de reacties van liefhebbers die vele kilometers hadden gereden voor die ene machine waren een beloning na die vele maanden organisatiewerk. |
Om het starten aan de bezoekers te
verduidelijken was er in het motorruim van de 202 een videocamera voorzien die
direct op een TV was aangesloten die in de TSP stand stond. Tijdens het starten
werden de handelingen op het scherm getoond die nodig waren om de GM motor te
starten. Voor vele die dat nog nooit hadden gezien was het een verrassing dat
het geen kwestie was van een sleuteltje omdraaien. Om te starten moeten eerst de
cilinders open gedraaid worden. Vervolgens moet de motor met de hand getornd
worden (72 keer pompen) om vocht uit de cilinders te persen. Dan worden de
cilinders weer dichtgedraaid waarna de motor gestart wordt. Een klusje waar je
bijna 10 minuten mee bezig bent. Rond de middag kwam er beweging rond de diesellocomotieven van de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM). De 2200 had het weekeinde de motor al aardig wat laten draaien maar de 2400 was nog akelig stil gebleven. |
De 2400 had al lange tijd stil gelegen en de batterijen waren zodoende plat. Ook hier kwam een mooie verbroedering tot stand. Vrijwilligers van de Stichting Klassieke Locomotieven (KLOK) hadden met de VSM een weddenschap afgesloten. Zij zouden de 2400 zondagmiddag voor twee uur draaiend afleveren. Met een aantal geleende startkabels en met behulp van de draaiende 2200 werd in de morgen al een poging gedaan te starten. Helaas zonder resultaat. Trots als de KLOK vrijwilligers waren, en natuurlijk vanwege de weddenschap werd er noest naar de oorzaak van het niet starten gezocht. Maar, na een aantal uur werden de problemen gevonden en zo startte voor twee uur de 2400. Direct herkende ik het geluid van de machine. Als kleine gast heb ik jaren zo'n 500 meter van het Roosendaalse station gewoond. In de nacht als ik wakker op bed lag hoorde ik de diesellocomotieven rangeren. Eigenlijk heb ik nooit geweten welk type locomotief dat was, maar nu wist ik het. Een 2400! Dat typische geluid van de dieselmotor vooral tijdens het optoeren. Ik ging terug in de tijd. Ge - wel - dig! |
Na een flink drukke middag ging het dan toch
richting sluitingstijd. Om half zes was nog het zogenaamde fluitconcert. Voor
enkele minuten werden de toeters van de drie Belgen vol open gezet. Het was de
afsluiting van een lang weekeinde. De bezoekers keerde terug naar huis, de
spullen ingepakt... Maar voor de organisatie brak een drukke periode aan. Binnen een zeer korte tijd moest het meest materieel van het terrein af, waarna het richting huis ging. De TSP vrijwilligers pakte hun spullen, ook zij vertrokken. Natuurlijk niet voordat ze hartelijk door mij en Pascal bedankt waren voor de inzet om het weekeinde tot een succes te maken. |
Ook nu was het weer na middernacht. De drie TSP
locomotieven stonden al klaar om in de morgen naar Essen gesleept te worden.
Gezeten in de lege feesttent keken we naar de machines die stonden te glimmen.
Het was stil op het terrein, er draaide geen dieselmotor meer. De regen tikte op
het tentzeil. Pascal ging richting bed, terwijl ik samen met de bestuurder die nacht op het terrein bleef. Huiswaarts, maandag 5 juli 2004 [top] |
Voor mij was het avontuur
met de drie Belgen afgelopen. Na een nacht op de 202 gewaakt te hebben
werd het echt tijd om richting bed te gaan. 27 uur wakker zijn eist z'n
tol. Ik ging niet mee terug naar Schaarbeek. Mijn wakkere aflosser,
Pascal meldde zich al. Terwijl de 59- er warmloopt verscheen de 6415 van
Railion. Na het koppelen vertrok de combinatie rond half negen richting
Essen... mij achterlatend op het tractieterrein. Na thuiskomst besluit ik een klein ontbijt te nemen. Terwijl ik koffie zet piept m'n SMS. "We zijn in Essen! Welterusten". "Gelukkig, de machines zijn weer terug op vertrouwde bodem" denk ik. Ik drink m'n koffie, eet m'n ontbijt en duik m'n bed in. Het is goed geweest... Missie geslaagd. |
En
de 419 dan?, 6 juli 2004 [top] Het enige waar ik me nog verantwoordelijk voor voelde was treinstel 419. Het stel was op de maandag door de rangeerploeg van Railion van het tractieterrein gehaald en vervolgens voorlopig op een opstelspoor in het verlengde van spoor 1 gezet. Duidelijk te zien voor de vele Roosendalers die door de stationstraat rijden. De afspraak met de organisatie was dat het stel tot dinsdag in Roosendaal zou blijven staan. Tegen de middag verscheen een vierwagenstel uit de hoofdstad om het groene stel op te halen. Na de machinist uitgebreid bedankt te hebben vertrokken de twee stellen naar Amersfoort. 150 jaar spoor te Roosendaal eindigt voor mij te Zegge. De combinatie van het groene tweetje en het gele viertje passeert het kerkdorp. Ik klik een plaatje en steek m'n duim op, de machinist toetert kort. |
Terugkijkend,
1 januari 2005 [top] |